افزایش طول عمر انسان | تا ابد جوان بمان

مسیر رشد انسان یک مسیر پیچیده و پر ابهام هست و دانشمندان زیادی در طول تاریخ سعی کرده اند که بتوانند با معیار های مختلفی سلامت این مسیر را بسنجند و تعریف کنند: با این وجود یک معیار همیشگی در تعریف دوره زندگی انسان مهم و پر رنگ بوده است: سلامت زیست – بیولوژیکی (افزایش طول عمر انسان).

در  طول 150 سال گذشته، میانگین طول عمر انسان در هر ده سال 2.5 برابر دهه های قبل از خود شده است. به این معنی که انتظار می رود هر نوزادی که امروزه متولد می شود ، دو برابر همتای خود که در سال 1870 متولد می شده عمر کند.

اگر این مسیر صعودی در طول عمر انسان ادامه پیدا کند ، میانگین طول عمر بشر از 73 سال به 78 سال در دو دهه آینده افزایش خواهد داشت.  با این وجود برخی از دانشمندان معتقدند این عدد با وجود تکنولوژی : که فهم ما از بدن و ساختار پیچیده انسان را بیشتر کرده است:  می تواند با سرعت بیشتری رشد کند.

احتمالا در آینده نزدیک شاهد این خواهیم بود که یک فرد 90 ساله همانند یک فرد 40 ساله سالم و سرحال باشد. این سخن از زبان دکتر مایکل رویزن که یکی از متخصصین سلامت و طول عمر است نقل شده است. همینطور انتظار می رود امید به زندگی در دهه پیش رو بین  25 تا 35 سال افزایش پیدا کند.

در سال های گذشته مهمترین عاملی که به افزایش طول عمر انسان کمک کرده  رشد  علم پزشکی و پیشرفت سیستم سلامت بوده است . این امر منجر به افزایش سلامت مادران و نوزادان در دوره پس از تولد، مدیریت بهتر بیماری ها ، انجام دقیق تر جراحی ها و پیشگیری از بیماری های مسری و کشنده شده است.

امروزه اما با وجود سیستم سلامت و پزشکی پیشرفته، متخصصین بر این باورند که با تغییر سبک زندگی و بهبود عادت ها همچنان می توان طول عمر بیشتر و سالم تری را برای انسان متصور شد. این عادت های تعیین کننده در سبک زندگی که بسیاری آن ها را پایه های سلامت زندگی می نامند می توان بدین ترتیب نام برد:  فعالیت بدنی منظم، خواب، مدیریت استرس، تغذیه کافی و ارتباطات انسانی.

با این حال اما همچنان تکنولوژی نقش بسیار پررنگی در روشن کردن این مسیر ایفا می کند چرا که اطلاعاتی که روزبه روز از طریق سیستم های پیچیده راجع به ساختار سلولی، نحوه زیست و قوانین حاکم بر آن ها به دست می آوریم به ما کمک می کند که راهکار های دقیق تری برای افزایش طول عمر انسان به دست آوریم. به این فرآیند، نوآوری در سلامت می گویند.

به گفته دکتر رویزن و همکارش دکتر دیوید پرلماتر ، فکر کردن به اینکه میانگین عمر انسان در آینده نزدیک به 100 سال برسد چندان امر عجیب و پیچیده ایی نخواهد بود! همانطور که انسان های آینده با وجود طول عمر بیشتر ، مدت زمان بیشتری مستقل خواهند بود، دیرتر به بیماری های دوره سالمندی مبتلا خواهند شد و با مسائل کمتری دست و پنجه نرم خواهند کرد. این تعریف دقیقی از امید به زندگی و طول عمر بیشتر است.

پزشکی نوین، و فرصت های در حال ظهور

در علم نوین پزشکی و در دنیای نوآوری، چیز عجیبی نخواهد بود اگر با دارو یا محصولی مواجه شویم که بعد ها بتواند فایده یا اثر مثبت دیگری داشته باشد. همان طور که مثال معروفی در دنیای دارو ها وجود دارد “؟داروی روگین”. این دارو ابتدا برای کاهش فشار خون ساخته و تجویز شد اما یکی از عوارض جانبی ناخواسته آن تقویت رشد مو بود. از آن پس روگین برای تقویت موها نیز تجویز شد.

اخیرا نیز داروهایی در صنعت دارو کشف شده اند که می توانند به افزایش طول عمر انسان کمک کنند. به این دارو ها اصطلاحا مکمل های حمایتی پیری گفته می شود یه این ترتیب که در سطح سلولی با تغییر مکانیزم های سلولی از پیری و اضمحلال آن ها جلوگیری می کند یا آنکه آن را به تعویق می اندازد.

مثال بسیار مشهور این فرآیند، داروی “متفورمین ” است. دارویی که برای بیش از 120 میلیون نفر در آمریکا برای مدیریت دیابت نوع 2  تجویز شد و مطالعات نشان داده است که به صورت غیر مستقیم می تواند سبب افزایش طول عمر شود.  این یافته هم در مطالعات حیوانی و هم مطالعات انسانی تایید می شود.

داروی متفورمین علاوه بر اینکه به کاهش قند خون کمک می کند و گلوکوز جاری در خون را کاهش می دهد می تواند حساسیت به انسولین را در سطح سلولی افزایش دهد ، استرس اکسیدانی ناشی از رادیکال های آزاد را کم کند و نقش حمایتی از قلب و عروق داشته باشد.

همین طور نقش بالقوه ایی که متفورمین در کاهش قند خون دارد می تواند فرد را از سایر بیمایر های مزمن در امان نگه دارد. چرا که دلیل بسیاری از بیماری های متابولیک، بالا بودن سطح قند خون است. به گفته دکتر رویزن، قند خون بالا با بیماری هایی مثل کبد چرب، رشد سلول های سرطانی، بیماری های قلبی، سکته مغزی  و دمانس در ارتباط است.

پتانسیل داروهای مثل متفورمین در افزایش طول عمر بسیار امیدوار کننده است اما بسیاری از اثرات این دارو و داروهای دیگری مثل راپاماسین نیاز به تحقیقات بیشتری دارد چرا که نتایج حاصل از مطالعات دارویی در حیوانات مثبت و امیدوار کننده بوده است و در حوزه بالین و استفاده های انسانی  هنوز نیاز به داده های بیشتر و تحقیقات محکمتری دارذ.

دکتر پرلماتر تاکید بیشتری در استفاده از روش های طبیعی برای رسیدن به اثرات داروها دارد. به عنوان مثال تغذیه سالم و فعالیت های بدنی به صورت توامان می تواند باعث کنترل قند خون شود. این امر در میزان حساسیت به انسولین و سلامت سلولی ارگان های بدن نقش مهمی بر عهده دارد.

همین طور دکتر پرلماتر پیشنهاد می کند که اولین کار در حفظ سلامت طول عمر این است که سطح قند خون را تا جای ممکن پایین نگه داریم. او اضافه می کند که به جای قند خون 100 تا 105 بهتر است سطح آن همواره بین 85 تا 90 نگه داشته باشد.  خودداری از مصرف قند و شیرینی جات مصنوعی می تواند از جهش های ناگهانی گلوکوز در خون جلوگیری کند.

قدرت سرما

ما انسان ها به عنوان موجودات خون گرم، معمولا با سرما میانه خوبی نداریم. اما تحقیقات اخیر نشان داده که در معرض سرما بودن نیز به عنوان عامل دیگری می تواند فرآیند پیری را آهسته تر کند. استرس خفیفی که سرما به هوموستاز یا شرایط تعادل سلولی وارد می کند سبب می شود که سلول خود را برای مقابله با تغییرات بیشتر آماده کند و همین آمادگی یکجور سد دفاعی در برابر زوال و پیری سلولی محسوب می شود.

قرار گرفتن در آب سرد، به عنوان یکی از روش های مناسب قرارگیری در معرض سرما است که اگر به صورت مکرر انجام شود باعث کاهش عفونت ها در بدن می شود. آب سرد نه تنها سبب تقویت سلامت ریه ها می شود بلکه به مدیریت استرس کمک می کند. این امر باعث جلوگیری از بیماری های مزمن و کاهش سرعت پیری می شود.

شاید فکر کنید که همه ما حوضچه آب سرد در اختیار نداریم که بتوانیم از آن استفاده کنیم اما شاید جالب باشد که بدانید لزوما شنا کردن در آب سرد نسیت که می تواند برای ما مفید باشد بلکه حتی اگر دمای آب در هتگام استحمام کردن به قدری پایین باشد که بدن ما مجبور به تحمل سرما باشد نیز کافی است. ما این  تاثیر گزاری را می توانیم از تغییر در ریتم تنفس ، افزایش ضربان قلب و لرزش اندکی که در بدنمان ایجادمی شود، احساس کنیم . این امر نیازمند تمرکز بیشتر برای تحمل و باقی ماندن زیر آب سرد است. یک چالش ذهنی- بدنی جالب برای تقویت سلامتی و طول عمر!

نتیجه گیری

آنچه که از تمام مطالعات و یافته ها می شود جمع بندی کرد این است که بیشترین میزانی که بدن انسان قادر است زنده بماند هنوز معلوم نیست اما مطالعات پیش بینی های امیدوار کننده ایی را برای ما داشته است که می تواند انگیزه ایی باشد که از سلامت خود در دوران جوانی مراقبت کنیم تا سالمندی کم عارضه و توانمندی را تجربه کنیم.

منبع ترجمه و تالیف: healthline.com